۱۳۹۷/۰۶/۰۷, ۱۲:۲۰ ق.ظ
آرامگاه فردوسی، در بین کسانی که مشهد را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می کنند، بسیار آشناست و البته به عنوان یکی از جاذبه های دیدنی مشهد، نیز مورد استقبال بسیاری از گردشگران قرار می گیرد.
فردوسی یکی از شاعران و بزرگترین حماسه سرای فارسی است که آرامگاه آن در 20 کیلومتری شمال شهر مشهد و در باغی با صفا، قرار دارد. آرامگاه فردوسی توسط هوشنگ سیحون، و بر اساس طرح قبلی که توسط حسین لرزاده ساخته شده بود، طراحی و بازسازی شد. این ساختمان در سال 1313 و همزمان با برگزاری آیین های هزاره فردوسی افتتاح شد.
در سال 1392 دکتر اسلامی ندوشن و خانم شیرین بیاتی حدود 2400 جلد کتاب و آقای نور نعمت الهی 3751 به این کتابخانه اهدا کردند که شرایط برای ایجاد یک کتابخانه ای با محوریت شخصیت حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه و منطقه تاریخی مهیا شد.
در این دوره، ظرف مدت ک ماه تمامی اشیا تاریخی موزه به موزه بزرگ خراسان انتقال یافت و کتابخانه طوس همزمان با 25 اردیبهشت ماه 1393 در روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی افتتاح شد.
فردوسی یکی از شاعران و بزرگترین حماسه سرای فارسی است که آرامگاه آن در 20 کیلومتری شمال شهر مشهد و در باغی با صفا، قرار دارد. آرامگاه فردوسی توسط هوشنگ سیحون، و بر اساس طرح قبلی که توسط حسین لرزاده ساخته شده بود، طراحی و بازسازی شد. این ساختمان در سال 1313 و همزمان با برگزاری آیین های هزاره فردوسی افتتاح شد.
تاریخچه آرامگاه فردوسی:
آرامگاه فردوسی در طول تاریخ با فراز و نشیب های بسیاری همراه شده است. پس از مرگ فردوسی، به دلیل داشتن مذهب شیعه، اجازه دفن او را در هیچ گورستانی نمی دادند و به ناچار درون باغ خودش، در شهر تابران توس و نزدیک دروازه شرقی شهر رزان، به خاک سپرده شد. با این که هیچ مقبره و آرامگاهی برای قبر وی در نظر گرفته نشده بود، ولی همچنان اهالی علم و ادب و آنان که اهل فرهنگ و معرفت بودند، سری به مزار این شاعر بزرگ می زدند و ارادت خود را نسبت به این شاعر نامی، ابراز می کردند.
[img=600x0]https://arshinparvaz.com/wp-content/uploads/2018/07/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C2.jpg[/img]
بر اساس پیشگفتاری که در کتاب شاهنامه بایسنقری، که تنها نسخه از شاهنامه اصلی و سالم باقیمانده در جهان است، آمده که شخصی به نام ارسلان حاذب، که از سرداران مسعود غزنوی و از شیفتگان فردوسی بود، برای اولین بار، یک آرامگاه بر فراز مقبره فردوسی احداث کرد.
این بنا نزدیک به 100 سال پابر جا بود به طوری که شواهدی در تاریخ نشان می دهد که در سال 510 هجری قمری این آرامگاه هنوز وجود داشت. طبق تحقیقات انجام شده، به نظر می رسد که این بنا در سال های 548 ، 552، 553 هجری قمری و در هنگام یورش گروهی از ترکان غارتگر به نام غز ها، و حتی در زمان حملات لشکریان چنگیز و پسرش تولی خان به توس در سال های 617و 618 هجری قمری، همچنان سالم باقی مانده بود. اما پس از گذشت چند سال و در سال های 638 تا 641 هجری و در زمان حکمرانی گرگوز که یکی از چهار حکمران و کارگزار امپراطوری مغول بود، بنای آرامگاه ویران شده و از مصالح آن برای ساخت قلعه ای در توس استفاده شد.
باغی که امروزه بنای آرامگاه فردوسی در آن قرار دارد، نزدیک به 6 هکتار است که علاوه بر باغ و آرامگاه، موزه و کتابخانه ای نیز در این مجموعه وجود دارد.
بر اساس پیشگفتاری که در کتاب شاهنامه بایسنقری، که تنها نسخه از شاهنامه اصلی و سالم باقیمانده در جهان است، آمده که شخصی به نام ارسلان حاذب، که از سرداران مسعود غزنوی و از شیفتگان فردوسی بود، برای اولین بار، یک آرامگاه بر فراز مقبره فردوسی احداث کرد.
این بنا نزدیک به 100 سال پابر جا بود به طوری که شواهدی در تاریخ نشان می دهد که در سال 510 هجری قمری این آرامگاه هنوز وجود داشت. طبق تحقیقات انجام شده، به نظر می رسد که این بنا در سال های 548 ، 552، 553 هجری قمری و در هنگام یورش گروهی از ترکان غارتگر به نام غز ها، و حتی در زمان حملات لشکریان چنگیز و پسرش تولی خان به توس در سال های 617و 618 هجری قمری، همچنان سالم باقی مانده بود. اما پس از گذشت چند سال و در سال های 638 تا 641 هجری و در زمان حکمرانی گرگوز که یکی از چهار حکمران و کارگزار امپراطوری مغول بود، بنای آرامگاه ویران شده و از مصالح آن برای ساخت قلعه ای در توس استفاده شد.
باغی که امروزه بنای آرامگاه فردوسی در آن قرار دارد، نزدیک به 6 هکتار است که علاوه بر باغ و آرامگاه، موزه و کتابخانه ای نیز در این مجموعه وجود دارد.
بنا آرامگاه فردوسی
آرامگاه فردوسی به شکل بناهای پرسپولیس و مقبره کوروش در پاسارگاد، ساخته شده است، این آرامگاه از سه بخش تشکیل شده که اولین بخش آن میانی ترین بخش است و از سنگ مرمری به ابعاد یک در یک و نیم متر و حدود نیم متر ارتفاع تشکیل شده است، که در مرکز و در سکوی مرمری قرار گرفته، بخش دوم آن شامل تالاری است که به شکل مربع می باشد و سنگ آن از جنس مرمر است و درون آن با کاشی تزیین شده و چهار عدد ستون بلند به دو سر ستون بزرگ در چهار گوشه این تالار وجود دارد که تصویر مردی بالدار در بالای ضلع جنوبی بنای اصلی، شکل گرفته که ویژگی های بنای پرسپولیس را به خاطر می آورد. سومین بخش آن محوطه پلکانی پوشیده از سنگ مرمر است که اتاقی روی آن قرار گرفته و تعداد زیادی از اشعار فردوسی بر روی دیوار حک شده است. گفته میشود حسین حجارباشی زنجانی، سنگتراشی و حجاری های سنگ بنا و قبر را انجام داده است و سنگ نوشته های خط نستعلیق که از اشعار خود فردوسی است توسط طاهرزاده انجام شده است. این معماری توسط مهندس هوشنگ سیحون طراحی شده است.
[img=600x0]https://arshinparvaz.com/wp-content/uploads/2018/07/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C5.jpg[/img]
موزه فردوسی:
موزه فردوسی:
در گذشته در بخش شمال غربی این باغ، یک چایخانه سنتی به وسعت 600 متر مربع وجود داشت که به عنوان استراحتگاه برای بازدیدکنندگان، در نظر گرفته شده بود، اما با کشف آثار باستانی در شهر قدیم توس و همچنین اهدای اشیا تاریخی توسط افراد مختلف، این چایخانه در سال 1361 به موزه تبدیل شد. اما به دلیل نداشتن تناسب فضای موجود با محتوای موزه، در سال 1384 مرحوم دکتر بهروز احمدی زیرنظر اداره کل موزه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، طرح دیگری را برای آن اجرا کرد.
[img=600x0]https://arshinparvaz.com/wp-content/uploads/2018/07/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C3.jpg[/img]امروزه اشیایی که در این موزه وجود دارد در چهار دسته و با مضامین مختلف ارائه می شود:
1. آثار سنگی کشف شده از دوران پیش از تاریخ که از دشت توس و اطراف کشف رودکه شامل انواع قطعات سفال در دوره های اسلامی و پیش از اسلام است، سکه های طلا و نقره دوره اسلامی، دیگر آثار کشف شده از حفاری های شهر توس مانند تنگ ها، عطردان ها، پیه سوزها
2. اشیای رزمی و پهلوانی که نشان دهنده روحیه حماسی و پهلوانی مردمان این منطقه بوده، مانند انواع وسایل سوارکاری، سپر، گرز و تیرو کمان،کشف وسایل موسیقی، وجود انواع کتب و شاهنامه همچون کپی شاهنامه معروف به فلورانس،کپی شاهنامه بایسنقری، شاهنامه 73 کیلو گرمی که توسط آقای عبدالرحیم جعفری موسس و مالک انتشارات امیرکبیر اهدا شده است.
3. اشیای ساخته شده در زمان فردوسی و در قرن 4 و 5 هجری که شامل انواع ظروف سفالی لعاب دار و بدون لعاب و مفرغی می یاشد.
4. اشیای نفیس اهدایی مانند انواع تابلوهای نقاشی از چهره فردوسی، آثار نقاشی استاد علی رخسار که از مهمترین شاگردان استاد کمال الملک بوده است. انواع قالیچه، فرش و انوع هنرهای ظریفه
2. اشیای رزمی و پهلوانی که نشان دهنده روحیه حماسی و پهلوانی مردمان این منطقه بوده، مانند انواع وسایل سوارکاری، سپر، گرز و تیرو کمان،کشف وسایل موسیقی، وجود انواع کتب و شاهنامه همچون کپی شاهنامه معروف به فلورانس،کپی شاهنامه بایسنقری، شاهنامه 73 کیلو گرمی که توسط آقای عبدالرحیم جعفری موسس و مالک انتشارات امیرکبیر اهدا شده است.
3. اشیای ساخته شده در زمان فردوسی و در قرن 4 و 5 هجری که شامل انواع ظروف سفالی لعاب دار و بدون لعاب و مفرغی می یاشد.
4. اشیای نفیس اهدایی مانند انواع تابلوهای نقاشی از چهره فردوسی، آثار نقاشی استاد علی رخسار که از مهمترین شاگردان استاد کمال الملک بوده است. انواع قالیچه، فرش و انوع هنرهای ظریفه
کتابخانه فردوسی
کتابخانه ای که در این مجموعه قرار دارد بیشتر کاربری تشریفاتی داشته و اتاق ضلع شرقی آن به تالار پذیرایی آرامگاه اختصاص دارد که فرش نفیسی با متراژ 37 متر مربع که در کارخانه صابر مشهد بافته شده، در کف اتاق دیده می شود.
در کنار اتاق پذیرایی کتابخانه ای با 9000 جلد وجود دارد که به دلیل محدودیت فضای ساختمان پس از بازسازی در سال 1346 فضایی دو طبقه به آن افزودند. طبقه بالایی این مجموعه به سالن مطالعه اختصاص داده شده بود و از طبقه زیرین به عنوان مخزن کتاب استفاده می شد.که با گذشت زمان و افزایش اشیای اهدایی این ساختمان تغییر کاربری داد.
[img=600x0]https://arshinparvaz.com/wp-content/uploads/2018/07/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C4.jpg[/img]در کنار اتاق پذیرایی کتابخانه ای با 9000 جلد وجود دارد که به دلیل محدودیت فضای ساختمان پس از بازسازی در سال 1346 فضایی دو طبقه به آن افزودند. طبقه بالایی این مجموعه به سالن مطالعه اختصاص داده شده بود و از طبقه زیرین به عنوان مخزن کتاب استفاده می شد.که با گذشت زمان و افزایش اشیای اهدایی این ساختمان تغییر کاربری داد.
در سال 1392 دکتر اسلامی ندوشن و خانم شیرین بیاتی حدود 2400 جلد کتاب و آقای نور نعمت الهی 3751 به این کتابخانه اهدا کردند که شرایط برای ایجاد یک کتابخانه ای با محوریت شخصیت حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه و منطقه تاریخی مهیا شد.
در این دوره، ظرف مدت ک ماه تمامی اشیا تاریخی موزه به موزه بزرگ خراسان انتقال یافت و کتابخانه طوس همزمان با 25 اردیبهشت ماه 1393 در روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی افتتاح شد.
