۱۳۹۷/۰۵/۱۱, ۱۱:۳۶ ب.ظ
موزه های مشهد: همانطور که می دانید تور مشهد جزو پر مخاطب ترین سفرهای تابستانی است. در سفر به شهر مقدس مشهد علاوه بر اینکه سفری زیارتی را پیش رو دارید، با توجه به بستر گردشگری این شهر برای شما فرصت بازدید از جاذبه های تاریخی و تفریحی، و خرید سوغاتی فراهم است. در این مطلب از آرشین پرواز به معرفی موزه های مشهد پرداخته ایم.
موزه آستان قدس مشهد
بارگاه نورانی ثامن الحجج در مشهد، موزه ای با شکوه از معماری پس از اسلام ایران است. مجموعه آستان قدس رضوی علاوه بر ایجاد فرصتی برای زیارت، کتابخانه ای کم نظیر برای محققان، فضاهایی برای نشاط کودکان و نیز جاذبه های فراوانی برای سیاحت گردشگران داخلی و خارجی نیز مهیا کرده است.
در میان جاذبه های مذهبی و تاریخی حرم و همچنین در میان موزه های مشهد؛ موزه آستان قدس را می توان بعنوان گنجینه های قدیمی و تاریخی که آثار و نفایس مختلفی را در دل خود جای داده است نام برد.
اولین موزه در آستان قدس رضوی در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی در ساختمانی به مساحت ۱۰۲۴ متر مربع در صحن امام خمینی ساخته شد و مجموعه موزه های فعلی آستان قدس در صحن کوثر قرار دارند.
موزه آستان قدس رضوی شامل گنجینه قرآن، نجوم و ساعت، فرش و منسوجات، گنجینه تمبر، اسکناس و مسکوکات، گنجینه مدال، گنجینه ظروف، گنجینه سلاح، تاریخ مشهد، نقاشی، گنجینه صدف و حلزون و آبزیان، گنجینه اشیا سنگی و سفال، هدایای مقام معظم رهبری، موزه ملی ملک و موزه مردم‌شناسی است .
گنجینه قرآن و نفایس در ساختمانی جدا از موزه مرکزی قرار دارد. در زمان ورود به این موزه اولین اثری که نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند پرده بزرگی است که نقاشی های مربوط به واقعه عاشورا را به تصویر کشیده است. این اثر بزرگترین پرده تعزیه خوانی روز عاشورا و متعلق به دوران قاجاریه است که با رنگ روغن و بر روی پارچه ابریشم نقاشی شده و گرداگرد این اثر ترجیع بند معروف محتشم کاشانی نوشته است.
در این گنجینه صفحاتی از قرآن هایی نفیس منسوب به دستخط حضرت علی (ع)، امام حسن (ع)، امام حسین (ع)، امام سجاد (ع) و امام رضا (ع) مجموعه ای کم نظیر و روحانی برای بازدید کنندگان فراهم کرده است.
در میان مجموعه اشیا سنگی و سفالی اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می کند؛ سنگ سفید رنگی است که اولین سنگ قبر منسوب به مرقد مطهر امام رضا (ع) که با نهایت ظرافت از سنگ سفید صابونی تراشیده و ساخته شده است.
در مركز موزه می توانید سومین ضریح حرم مطهر امام رضا (ع) را مشاهده کنید، این ضریح در بهمن‌ماه سال ۱۳۳۸ شمسی تعویض شد که چهار شمعدان در چهار ضلع فوقانی آن نصب شده است. در دوران های قدیم که برق نبوده است، برای روشنایی حرم از شمع بهره می‌برده‌اند و این دلیلی می‌شود برای به كار بردن شعمدان‌ها بر بالای ضریح مطهر. پیش از این ضریح، دو ضریح چوبی و ضریح مرصع بر روی مرقد مطهر نصب بوده است.
در میان گنجینه نقاشی و هنرهای تجسمی می توانید اثر هنرمند بزرگ استاد کمال الملک را ببینید؛ تابلویی از منظره روستای قدیمی «پول کجور مازندران» در تاریخ ۱۲۹۲ قمری.
در این موزه آثاری مربوط به قرن هفتم و هشتم، همچنین آثاری از دوران صفوی و قاجار نیز وجود دارد.
آدرس: مشهد، حرم امام رضا (ع)
موزه نان مشهد
موزه نان بعنوان اولین موزه تخصصی در آبان ماه ۱۳۹۰ در مشهد افتتاح شد. این موزه نخستین موزه تخصصی در ایران و خاورمیانه به شمار می‌آید. با توجه به اینکه نان های سنتی نسبت به نان‌های وارداتی از سلامت بالایی برخوردار هستند و برای ترویج فرهنگ استفاده از نان‌های سنتی و آشنایی نسل جوان با تولید چنین نان‌هایی ایجاد شده است. در این موزه می توانید انواع نان شامل سنگک، نان تنوری ساج و نان تنوری سفال و همچنین ابزار تهیه نان شامل دستاس، آسیاب آبی، آسیاب بادی را ببینید . در کنار اینها مراحل تهیه آرد شامل بذرافشانی، گندم چینی، خرمن کوبی، همچنین رقص اپر، یکی از آیین‌های خراسانی و منطبق با باورهای زراعی مردم منطقه به نمایش درآمده است.
آدرس: مشهد بلوار چمن، نرسیده به فدائیان اسلام
موزه مردم شناسی
شهر مشهد از قدیم حمام‌های زیادی داشته، با توجه به اینکه غیر از مردم شهر، زائران و مجاوران حرم امام رضا (ع) نیز نیازمند استحمام بودند.
حمام مهدی قلی بیک (حمام شاه) یکی از حمام های شهر مشهد است که مربوط به عصر صفویه است و در ابتدای بازار بزرگ، جنب مسجد شاه واقع شده است. این اثر در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. حمام مهدی قلی بیک در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داد.
حمام شاه یکی از بزرگترین حمام‌های ایران است. سازه اصلی بنا از جنس آجر بوده و آهک، ساروج، سنگ، شیشه، فلز و کاشی از دیگر مصالح به کار رفته در این حمام است.که ساختاری بسیار زیبا از حمام‌های قدیمی را به نمایش می‌گذارد.
بخش های مختلف حمام مهدی قلی بیک شامل سربینه، گرمخانه، هشتی یا میاندر، چاله حوض، تون (گلخن یا آتشخانه) و همچنین موزه مردم شناسی می باشد.
در موزه مردم شناسی مشهد، در بخش های مختلف حمام وسایل و لوازم حمام مثل بادکش حجامت، کاسه، مجمعه، سنگ پا، صابون، لنگ و قطیفه، حنا، گل سرشور و… همچنین لوازم آرایش مثل شانه چوبی، جعبه آینه، جعبه چوبی لاکی روغنی، سرمه دان، عطر دان و… را به نمایش گزاشته اند.
آدرس: مشهد، ۱۰ کیلومتری جاده مشهد به شاندیز، ویرانی ۱۹
موزه نادری
موزه نادري بنا به همت انجمن آثارملي در سال 1342 خورشيدي توسط مهندس هوشنگ سبحون طراحي و ساخته شده است . در قسمت اصلي بناي يادبود آرامگاه نادرشاه افشار در دو تالار به منظور معرفي آثار تاريخي اين دوره شكل گرفته است. اين چشم‌انداز خارجي بنا تنديس نادرشاه سوار بر اسب به بهمراه تني چند از سربازانش بر فراز يك حجم سنگي مرتفع توسط مجسمه ساز شهير ايرني زنده ياد استاد ابوالحسن صديقي ساخته شده است.
این موزه شامل دو تالار است که در تالار شماره 1 انواع سلاح‌هاي دوره افشاريه، وسايل سواركاري مانند زين و برگ اسب از دوره افشاريه تا قاجاريه و شمشير متعلق به نادر اختصاص دارد و در تالار شماره 2 که تابلوهاي طراحي و نصب شده كه اختصاص به معرفي نادرشاه ، قصر خورشيد ، آرامگاه نادري ، ابوالحسن صديقي و كلنل محمد تقي خان پسيان دارد.
موزه بزرگ خراسان
موزه بزرگ خراسان یکیاز برزگترین موزه های خاورمیانه است که در مجموعه فرهنگی تفریحی کوهسنگی با 12طبقه در زیر بنایی نزدیک به 18هزار متر مربع واقع شده است . فاز اول این مجموعه در بهمن سال 93 افتتاح شده است.
این موزه دارای گنجینه یا مخزن اشیاء, تالارهای تخصصی اشیاء تاریخی و مردم شناسی , بخش امور اداری و قسمت ویژه علم کیهان شناسی , کتابخانه , آزمایشگاه و کارگاههای مرمت اشیاءتاریخی می باشد .
موزه شه لافتی
موزه آیین های پهلوانی ؛ یکی از موزه های مشهد که بسیار مورد توجه گردشگران علاقه‌مند به فردوسی و شاهنامه است. این موزه جایگاه پهلوانان و کشتی گیران پیشکسوت که دارای مقام های پهلوانی و هنرهای فردی است می باشد.
ورودی زورخانه درب بسیار کوچکی است که برای وارد شدن باید خم شوید. روی آن با خط زیبایی نوشته شده است: «سر تعظیم فرود آور به هنگام ورود/ چون که جای ادب و رسم جوانمردان است».
این موزه شامل 3 بخش با عنوان های زورخانه , عیارخانه و نمایشگاه می باشد . پهلوانان در محل زورخانه اغلب ورزش های باستانی و… مشغول می باشند و در مجاورت این زورخانه محلی مناسب برای استراحت و لمکده های پهلوان نامی است که بعضا مراسم آیینی و فرهنگی از جمله گلریزان نیز در آنجا صورت می گیرد که نام این محل عیارخانه می باشد و همچنین نمایشگاه دائمی که نقالی شاهنامه , پرده خوانی و نمایش وسایل قدیمی از جمله کالسکه و خرمنکوبی و سایر ادوات سنتی و کشاورزی جهت بازدید علاقمندان و مشتاقان این عرصه گذاشته شده است .
آدرس : جاده آرامگاه , بلوار شاهنامه , چهار برج , بهار 24
موزه آب مشهد
موزه آب مشهد زیر نظر اداره آب منطقهای خراسان مشهد افتتاح شده و بررسی، شناخت و معرفی سازه‌های آبی قدیمی استان مانند سدها، قنوات، آب انبارها، یخدان‌ها و ….. ومعرفی چگونگی پیشرفت صنعت آب از گذشته تا به امروز را به نمایش گزاشته است.
آدرس: مشهد، بلوار سازمان آب، اداره آب منطقه ای خراسان
