۱۳۹۸/۰۵/۰۸, ۰۳:۳۶ ب.ظ
چاپ سیلک
چاپ سیلک چیست؟
چاپ سیلک روشی است که در آن تور ابریشم را روی قالب یا چهار چوب از جنس چوبی یا فلزی قرار گرفته و با داروی ژلاتینی که حساس به نور نیز می‌باشد، آغشته می‌کنند و بعد از نوردهی می‌شویند و به این صورت چاپ انجام می‌شود.
چاپ سیلک اسکرین
چاپ سیلک اسکرین همان چاپ سیلک است و روشی برای چاپ تصاویر می‌باشد. در این روش از پارچه یا توری که سوراخ‌های ریز دارد استفاده شده و توری را در قابی ثابت قرار می‌دهند. تصاویر روی توری نقش می‌شود و آن قسمت از تصاویر که نیاز به رنگ ندارند با ماده‌ای مسدود می‌شوند. به این قاب توری شابلون نیز گفته می‌شود. زیر کار را با فشار کاردک یا غلتک به سطح چاپ شونده انتقال می‌دهند. رنگ تنها از قسمت‌هایی که مسدود نشده کاغذ یا کارتن یا سطح چاپ شونده منتقل شده و تصویر روی آن نمایان می‌شود. از این روش می‌شود روی مواد متعدد مانند پارچه، کارتن، سرامیک، تابلوهای راهنمایی و رانندگی و تابلوهای اسامی خیابان‌ها و پلاک منازل، حروف روی دستگاههای صوتی و انواع لوازم و ... تا پوسترهای تبلیغاتی تصویر تک رنگ و چند رنگ چاپ کرد.
با چاپ سیلک می‌توان شکل‌های مدور و غیر مسطح را نیز به چاپ رساند. این چاپ برای تقویم و سررسید و لیوان و کاغذ و کارتن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. چاپ سیلک انواع گوناگونی دارد مانند: چاپ معمولی، چاپ با لاک حساس برجسته آبی، چاپ پلاستی زول و چاپ ترام. کشور چین سابقه طولانی مدت در این زمینه دارد.
نام دیگر چاپ سیلک اسکرین، سری گرافی می‌باشد. این روش طبق تکثیر با استِنسیل انجام می‌شود و در آن از پارچه توری ظریف استفاده می‌شود چون سطح تکیه‌گاهی برای ورقه استنسیل قابلیت استفاده دارد. در چاپ سیلک، ورقه استنسیل را روی پارچه می‌چسبانند تا کلافی محکم شود. برای چاپ سیلک از مرکب‌های با ویسکوزیته غلیظ استفاده می‌شود و آن را با ابزاری با نام اسکوییجی (تیغه مانند) بر سطح استنسیل پخش می‌کنند. مرکب از قسمت‌های نفوذپذیر توری به سطح دیگری در زیر کلاف منتقل می‌گردد. با این روش نقش و شکل مورد نظر را با رنگ‌های گوناگون را بر روی سطوح می‌توان چاپ کرد. تصویر چاپ شده با این روش معمولا لبه‌های تیزی دارند. اغلب هنرمندان برای ایجاد کارهای هنری خود این روش را به کار می‌گیرند.
روش چاپ سیلک اسکرین در سال ۱۹۰۷ از طریق سمیولئل سیمون، برای کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار گرفت. هم اکنون این روش به شکل صنعتی و ماشینی صورت می‌گیرد. چاپ سیلک اسکرین در اکثر موارد برای چاپ روی پارچه و البسه، کاغذ و مقوا، اجسام و بسته‌های پلاستیکی (پلی پروپیلن و پلی اتیلین)، سی دی و دی وی دی و … کاربرد فراوانی دارد. روشی که در چاپ سیلک اسکرین به کار گرفته می‌شود به صورت تصویری است و به همین دلیل کارهای هنری و تبلیغاتی متعددی را طبق آن می‌توان انجام داد. پایه و اساس روش چاپ سیلک اسکرین، تکنیک‌های Graphic Design و تکنیک عکاسی است. از چاپ سیلک اسکرین به راحتی و آسانی می‌توان در منازل و به صورت کاملا خانگی کارهای چاپ مختلفی مانند پاپ روی کارتن را نیز انجام دادو هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد و کار به بهترین نحو ممکن انجام می‌شود.
مزایا و فواید چاپ سیلک
چاپ سیلک مانند هر چیز دیگری مزایا و فواید مربوط به خود را دارد که در اینجا به برخی از این فواید اشاره می‌کنیم:
-سادگی و سهولت چاپ سیلک جزء مهمترین مزیت و فواید آن به شمار می‌آید.
- قیمت چاپ سیلک نسبت به سایر روش‌های چاپ ارزان‌تر بوده و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
- امکان چاپ بر روی انواع مواد مانند: نایلون، چرم، مقوا، کفش، کیف، جعبه‌های کارتنی، تابلوهای هنری، گونی و.. می‌باشد.
معایب و چاپ سیلک
چاپ سیلک در کنار فواید و مزایایی که دارد شامل یک سری معایب نیز می‌شود در اینجا به این معایب اشاره کرده‌ایم:
- به دلیل محدودیت ترکیب رنگ‌های چاپ شده از امتیازات و محبوبیت این روش چاپ کاسته می‌شود.
- سرعت چاپ در این روش پایین است و کیفیت چاپ روی محصول نیز محدودیت‌هایی را شامل می‌شود.
چاپ سیلک به دو روش دستی و ماشینی صورت می‌گیرد.در چاپ دستی سیلک از شابلون استفاده شده و روش میز نور، قید نور و شابلون‌ساز انجام می‌گیرد. در روش چاپ دستی سیلک با یک لایه نازک شابلون یا قاب را تهیه می‌کنند و بعد لایه نازکی از لاک حساس دیازو را روی ان می‌کشند و با پرینت طرح داخل دستگاه چاپ دستی سیلک قرار می‌گیرد. این دستگاه طرح و شکل مورد نظر را روی توری حک می‌کند و بعد از آماده شدن شابلون طرح، کاردک رنگ کشی، گذاشتن شابلون و جمع کردن سطح صاف دستی انجام می‌گیرد.
انواع چاپ سیلک دستی
چاپ دستی سیلک به صورت کاربردی و هنری انجام می‌شود.
روش کاربردی
در این روش کاربر نقش اصلی را دارد و تمام مراحل ساخت، آماده‌سازی لوحه چاپی، انتقال طرح و مراحل تکثیر را خود کاربر انجام می‌دهد.
روش هنری
در روش هنری چاپ دستی سیلک، مشتری و کاربر نقشی در طرح ندارد و هنرمند از قبل کار خود را آماده کرده است.
فرایند و مراحل چاپ سیلک دستی
چاپ سیلک دستی به سه طریق صورت می‌گیرد که به شرح آن می‌پردازیم:
- چاپ سیلک مسطح مثل سیلک اسکرین
- چاپ سیلک گود مانند حکاکی بر روی فلز
- چاپ سیلک برجسته مانند حکاکی روی چوپ و لینولئوم
روش چاپ سیلک اولین بار در کشور چین ابداع شد. آن زمان از پارچه‌های ابریشمی برای چاپ استفاده می‌کردند و به همین دلیل این روش به سیلک (به معنی ابریشم) شهرت یافت. از این روش هنوز هم دربعضی از مناطق جهان کاربرد دارد چون هیچ روش چاپی در حد چاپ سیلک، قادر نیسن مرکب را روی سطح انتقال دهد و گاهی اوقات چاپ نیاز به مقادیر زیادی مرکب دارد. بنابراین چاپ سیلک جزء بهترین و مناسب‌ترین انتخاب می باشد.
در جاهایی که زمینه کار آغشته به رنگ شده و باید رنگ پوششی قوی روی کار پیاده شود مانند برچسب‌هایی که روی موتور سیکلت و امثال آن چسبانده می‌شود، می توان از روش چاپ سیلک دستی استفاده کرد. این روش برای چسب کاری کردن مقاطعی از سطوح کارایی دارد و گاهی اوقات برای چسباندن مواد لاستیکی بر روی سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دستگاههای سیلک ماشینی در مدل‌های مختلف و قیمت‌های متفاوتی ارائه می‌شوند در اینجا به بررسی برخی از این دستگاه‌ها می‌پردازیم:
دستگاه چاپ سیلک خانگی
این نوع دستگاه در خانه به عنوان شغل دوم، در کارگاه‌های فعال در خانه‌های مسکونی، کارگاه‌های تازه ساخت و نمونه‌گیری در کارخانه‌ها نیز می2توان از این دستگاه استفاده نمود.از جمله مشخصات این دستگاه می‌توان به قابل حمل بودن در طبقات آپارتمان‌ها و معابر مسکونی، کم صدا بودن، هزینه پایین، قابلیت باز و بسته کردن آسان آن در حین اسباب کشی و مصرف برق تک فاز را نام برد.
قیمت حدودی این دستگاه ایرانی نوع دستی تک رنگ ساده 1 تا 2 میلیون تومان در ابعاد 70 در 100 و نیمه اتوماتیک ان در حدود 8 تا 25 میلیون تومان در ابعاد 70 در 50 می‌باشد.
دستگاه چاپ سیلک کارگاهی
از این دستگاه می‌توان در مصارف سبک و تیراژهای متوسط کارگاه‌های تولیدی و خدماتی استفاده کرد. میزان قیمت و دقت آن در حدود متوسط می‌باشد. قطعات مصرفی و استهلاکی و میزان نیاز به تعمیراتش تقریبا در حد متوسط است. قیمت سیل نیمه اتوماتیک در حدود 8 تا 25 میلیون تومان در ابعاد 70 در 50، سیلک سه چهارم اتوماتیک تک رنگ در حدود 12 تا 30 میلیون تومان می‌باشد.
دستگاه چاپ سیلک صنعتی
دستگاه چاپ سیلک صنعتی بازار مصرفش در کارخانجات تولیدی و صنعتی در دو تا سه شیفت کاری و چاپخانه‌ها می‌باشد.
کیفیت، دقت و هزینه آن بسیار بالاست و عمر و دوام قطعات در طولانی می‌باشد. هزینه دستگاه سیلک اسکرین صنعتی برای نوع نیمه اتوماتیک ایرانی در ابعاد 70 در 50 در حدود 35 تا 45 میلیون، برای دستگاههای نیمه اتوماتیک خارجی حدود 50 تا 150 میلیون، دستگاه نیمه اتوماتیک ایرانی در ابعاد 120 تا 170 در حدود 50 تا 70 میلیون و برای دستگاه فول اتومات چهار الی شش رنگ خارجی حدود 2 الی 6 میلیارد تومان می‌باشد.
انواع دستگاه چاپ سیلک
چاپ سیلک اسکرین روی اشیای مختلف مانند کارتن نیاز به ماشین آلات و دستگاه‌هایی دارد که با مشخصات فیزیکی مانند شکل، سختی ،ابعاد ... اجسام متناسب باشد به همین علت ماشین‌های سیلک از تنوع فراوانی برخوردارند .
دستگاههای چاپ سیلک به طور کلی به دو دسته بخش بندی می‌شوند:
1- دستگاه چاپ سیلک گردزن (مدور)
2- دستگاه چاپ سیلک تخت (مسطح)
تفاوت این دستگاه‌ها در طریقه حرکت و جایگذاری جنس می‌باشد. در دستگاههای چاپ سیلک مسطح اغلب جنس و شابلون ثابت می‌باشد و اسکوییجی متحرک می‌باشد. (به جز ماشین‌های سیلندری)
شرکت کارتن پارت با برخورداری از دستگاههای متعدد چاپ و تجربه کافی در این زمینه آماده ارائه خدمات و تولید کارتن به صورت انبوه است.