از صدر المتألهین نقل مى‏کنند که مى‏گفت: تعقل و تعلق هرگز یک جا جمع نمى‏شوند. او داستانى را درباره یکى از دوستانش نقل مى‏کند که حافظه‏اى بسیار قوى داشت و در یادآورى علوم کلى و سنگین بسیار توانا بود؛ اما طى حادثه‏اى جذب مادیات شد و تعلقات مادى و دنیایى چنان توجه او را به خود جلب کرد که قدرت سرشار حافظه خود را آرام آرام از دست داد؛ به گونه‏اى که در ساده‏ترین مسائل تعقلى در مى‏ماند.


به عقیده ملاصدرا، هر چه مشغله‏هاى فکرى و تعلقات دنیایى و افکار حاشیه‏اى از ذهن آدمى دور شود، قدرت تمرکز بر مطالب خاص و توانایى به حافظه سپارى آن چه شایسته و ارزشمند است، بیشتر مى‏شود.

بنابر آموزه‏هاى اسلامى نیز راهکارهایى براى تقویت حافظه وجود دارد:

1. پرخورى نوعى حماقت را به همراه مى‏آورد و قواى عقلى را ضعیف مى‏کند و کم خورى یکى از راه‏هاى زیاد شدن حافظه است.

2. زیاده از حد آب خوردن و بدون احساس نیاز، آب نوشیدن، موجب کندى ذهن مى‏شود.

3. مسواک زدن منظم، حافظه را زیاد مى‏کند و بى توجهى نسبت به بهداشت دهان و دندان، موجب بروز حالات و امراضى مى‏گردد که فراموشى و کند ذهنى ایجاد مى‏نماید.

4. شست‏وشوى بینى یا استنشاق آب، یکى از راه‏هاى تقویت و گشایش حافظه است. بدیهى است که اصلاح وضعیت تنفسى و رسیدن اکسیژن کافى به مغز، قدرت قواى ذهنى را افزایش مى‏دهد.

5. حجامت در محل متعارف آن یعنى میان دو کتف، یکى از عوامل افزایش حافظه است و علاوه برآن، بر عقل نیز مى‏افزاید. جالب است که میان افزایش تحرک و قدرت جابه جایى اجزاى خون که با حجامت و فصد حاصل مى‏گردد با خون رسانى صحیح و آسان به کوچکترین عروق مغزى، رابطه نزدیکى وجود دارد.

6. خواب کوتاه قبل از نهار (قیلوله) از عوامل تقویت حافظه و ترک آن از عوامل فراموشى شمرده شده است.

7. موز، کندر، سیب، انار، به، سرکه، بادام و پسته، پیاز و سیر، شیر گوسفند و فلفل سیاه براى تقویت حافظه، مفید هستند.

منبع :
http://www.kianavahdati.com/documentView...2147483544